Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2008

"ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΜΜΕ"Το mediaskapes της Ε.Ε.,συγκρίνεται την Οδηγία για τηλεόραση χωρίς σύνορα(1987-1994) με το μοντέλο του Νόαμ Τσόμσκι.

Ο Άρτζουν Απαντουράι υπήρξε ο άνθρωπος που εισήγαγε για πρώτη φορά τον όρο τοπίο. Έχουμε λοιπόν να κάνουμε με πέντε τοπία που σχετίζονται με την παγκοσμιοποίηση και τα ΜΜΕ. Τα τεχνολογικά, τα οικονομικά, τα μιντιακά, τα εθνικά και τα τοπία ιδεών. Με την εισαγωγή του μιντιακού τοπίου λοιπόν, στο προσκήνιο παρουσιάζεται η ιδιωτικοποίηση. Τα μιντιακά τοπία επίσης, οδήγησαν σε νέες τεχνολογίες και συντέλεσαν στην πρόσβαση νέων χωρών. Από το 90' λοιπόν, το μιντιακό τοπίο προκάλεσε αλλαγές σε ένα πιο ευρύ, διεθνές τοπίο, αφού οι κάθετες και οι οριζόντιες συγχωνεύσεις αποτέλεσαν μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά του.

Ο Νόαμ Τσόμσκι, υπήρξε μια σημαντική προσωπικότητα της περιόδου που ανέφερα πιο πάνω, αφού συντέλεσε και αυτός με τη σειρά του στη στη συγχώνευση της πληθώρας των ειδήσεων. Ο Τσόμσκι λοιπόν υπήρξε Εβραίος γλωσσολόγος, Ουμανιστής. Αναμφίβολο πάντως είναι ότι ο άνθρωπος αυτός είχε τις ικανότητες να εργαστεί στον τομέα αυτό. Ο Διαφωτισμός υπήρξε ένα από τα αληθινά του πιστεύω. Όσον αφορά τα ΜΜΕ ο Τσόμσκι έχει στραμμένο το βλέμμα στη διαμόρφωση των επικοινωνιών στην Αμερική. Πιστεύει ότι το μιντιακό τοπίο προβάλλει κάποια φίλτρα για τις ειδήσεις. Σκιαγραφεί λοιπόν ένα μοντέλο-φίλτρα, μέσω των οποίων περνά η προπαγάνδα στην πορεία προς το κοινό.

Τα παραπάνω φίλτρα μπορούν να διαχωριστούν σε πέντε κατηγορίες. Μία από αυτές είναι η ιδιοκτησία των μέσων. Το φίλτρο αυτό, λόγω της πολιτικής ηγεσίας που κατέχει μπορεί να επηρεάσει την ελευθερία και τη βούληση του τύπου. Η χρηματοδότηση αποτελεί ένα άλλο φίλτρο που εισάχθηκε από τον Τσόμσκι και συντελεί στην εμφάνιση¨γκρίζων" διαφημίσεων μέσω σίριαλς. Για να επιτευθεί το πιο πάνω λοιπόν, οι ιδιοκτήτες των καναλιών, μέσω τεχνικών εταιρειών αναλαμβάνουν "δημόσια" έργα. Η συνεχή ροή πληροφόρησης, οι "κυμματοθραύστες" και η αντικομμουνιστική προπαγάνδα, αποτελούν και αυτά με τη σειρά τους φίλτρα σύμφωνα με το μοντέλο προπαγάνδας που στήριξε ο Τσόμσκι. Με τα φίλτρα αυτά λοιπόν το ενδιαφέρον των ειδήσεων μεταποιήθηκε, το κλίμα για μη συμφέρουσες ειδήσεις έγινε αναξιόπιστο και η αντικομμουνιστική προπαγάνδα έκανε αισθητή την εμφάνισή της, κυρίως στις ΗΠΑ την περίοδο του Ψυχρού πολέμου.

Τα κύρια χαρακτηριστικά του μοντέλου της προπαγάνδας ή του συνόλου των φίλτρων των ειδήσεων που προανέφερα μπορούν να ταξινομηθούν σε κάποιες κατηγορίες. Η πρώτη από αυτές επικεντρώνεται στο μέγεθος, τη συγκεντρωμένη ιδιοκτησία τον πλούτο της ιδιοκτησίας και τον προσανατολισμό προς το κέρδος των ΜΜΕ. Μία άλλη κατηγορία επίσης αποτελεί και η διαφήμιση ως η βασικότερη πηγή εισοδήματος για τα ΜΜΕ. Έχουμε επίσης και τον αντικομμουνισμό ως εθνική θρησκεία και μηχανισμό ελέγχου και την "εχθρική κριτική"ως μέσο πειθάρχησης των ΜΜΕ. Τέλος κατηγορία αποτελεί και η στήριξη των ΜΜΕ στην πληροφόρηση που παρέχει η κυβέρνηση, οι επιχειρήσεις και όσοι άλλοι χρηματοδοτούνται και είναι αποδεκτοί από την εξουσία.

Το βέβαιο πάντως είναι ότι όλα τα παραπάνω έδωσαν το κέντρο βάρους τους στην παραγωγή της είδησης, αφήνοντας τον καταναλωτή ως ένα μη ενεργό υποκείμενο. Σύμφωνα με τον Τσόμσκι το μοντέλο αυτό αποτελεί έναν αναλυτικό θεσμό των μεγάλων ΜΜΕ και αποκαλείται μοντέλο προπαγάνδας. Κύριο ρόλο διαδραματίζουν τα εθνικά ΜΜΕ όπου είναι σε θέση να θέσουν μία γενική ατζέντα την οποία τα άλλα μπορούν να ακολουθήσουν στο βαθμό που έδωσαν την προσοχή τους στα διεθνή ή εθνικά πράγματα.

Όσον αφορά τώρα την Οδηγία για τηλεόραση χωρίς σύνορα, η οδηγία αυτή αποτελεί το βασικό νομικό κείμενο της ΕΕ σε σχέση με τον τηλεοπτικό τομέα και υιοθετήθηκε το 1989 από το Ευρωπαικό Συμβούλιο. Βασική της αρχή αποτελεί η ελεύθερη λήψη και μετάδοση των υπηρεσιών τηλεοπτικών προγραμμάτων εντός της ΕΕ. Η Οδηγία για τηλεόραση χωρίς σύνορα επίσης, προωθεί την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών οπτικοαστικών έργων και την υιοθέτηση ενός ενιαίου ρυθμιστικού πλαισίου που να αφορά κυρίως των τομέα της τηλεοπτικής διαφήμισης. Κύριες μέριμνές της είναι ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η προστασία του καταναλωτή και η προστασία των ανηλίκων. Πολλοί ήταν αυτοί που ισχυρίστηκαν ότι το αμερικανικό μοντέλο δεν πρέπε να είναι παράδειγμα προς μίμηση για την Ευρώπη.

Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2008

ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Στο απόσπασμα αυτό Γκόλντιγκ και Μέρντοκ εστιάζουν την προσοχή τους στην κριτική πολιτική οικονομία, η οποία έχει ως στόχο της να δείξει ότι οι τρόποι χρηματοδότησης και οργάνωσης της πολιτισμικής παραγωγής επιφέρουν συνέπειες στους δημόσιους λόγους, στις αναπαραστάσεις και στην πρόσβαση του κοινού.

"Κριτική ανάλυση'' και''διαχειριστική'' εμπειρική έρευνα, αποτελούν δύο αντίθετες έννοιες. Παρόλα αυτά όμως, μέσα από το απόσπασμα, οι συγγραφείς εκθέτουν μία θεώρηση που παρά το ότι είνα κριτική απαραίτητα χρειάζεται και την εμπειρική έρευνα. Η κριτική θεώρηση λοιπόν θέτει και πρακτικά ζητήματα και ζητήματα εφαρμοσμένης πολιτικής, αφού αποτελεί μία θεώρηση της κοινωνικής τάξης με μέλημά της τη μελέτη των επικοινωνιών και των πολιτισμικών ζητημάτων.

Η κριτική πολιτική μοιράζεται το παραπάνω γνώρισμά της με τις πολιτισμικές σπουδές, δηλαδή μια αλλη παράδοση ερευνας.Η νεομαρξιστική θεώρηση της κοινωνίας, η ασκηση της εξουσίας και η απομάκρινση απο την πλουραλιστική παράδοση, αποτελούν κοινά χαρακτηριστικά και των δύο πιο πάνω παραδόσεων.Παρά τα κοινά γνωρίσματα τους ομως, η κριτική πολιτική οικονομία εντάσσεται στις κοινώνικές επιστήμες και οι πολιτισμικές σπουδές στα προγράμματα ανθρωπιστικών σπουδών.Και οι δύο παραδόσεις προσεγγίζουν τον τομεα της επικοινωνίας.

Το απόσπασμα αυτό επίσης, επισημαίνει οτι το νόημα στις εκφραστικές μορφές και στις καθημερινές συνήθειες αποτελεί κέντρο βάρους για τις πολιτισμικές σπουδές. Σύμφωνα με μελέτες, υπάρχουν δύο συνδεόμενοι τομείς.Ο πρώτος ασχολείται με την ανάλυση των πολιτισμικών κειμένων και των κειμένων απο τα ΜΜΕ και υποστηρίζει οτι το νόημα ειναι μεταβλητό.Ο δεύτερος τομέας εξετάζει την ερμηνεία των προϊόντων των ΜΜΕ απο το κοινό και την ενταξη τους στη ζωή του. Σίγουρο πάντως είναι οτι η προσέγγιση αυτή ανάγει τους ακροατές σε ενεργά υποκείμενα. Η κυριαρχία αυτή του καταναλωτή ομως οδηγεί και σε προβλήματα.

Παρά τα όσα προαναφέρθηκαν, η κριτική έρευνα δεν είναι αντιθετη με την κριτικη έρευνα και τις πολιτισμικές σπουδές. Ως βασικα χαρακτηριστικά της θα μπορούσε να αποτελέσει η προσπάθειά της για ανακαλυψη των περιορισμών και των ευκαιριών που εχούν οι ανθρωποι σε εναν ρεαλιστικό κοσμο. Η κριτική θεωρία επίσης έχει στοιχεια υλιστικά και μελετώντας ιστορία είναι σε θέση να περιγράψει τον ύστερο καπιταλισμό.Το σίγουρο πάντως είναι, ότι βασικό μέλημα της κριτικής πολιτικής οικονομίας αποτελεί η ηθική για το κοινό καλό.

Σύμφωνα με τους Γκόλντινγκ και Μέρντοκ, η κριτική πολιτική οικονομία δε μένει σε μια συγκεκριμένη κατάσταση. Επιδιώκει να δείξει πόσο επηρεάζονται τα μικρά πλαίσια απο την οικονομική δυναμική και να αναλυσει τον τρόπο όπου η άνιση διανομή υλικών και πόρων τρέφει την επικοινωνία.

Στο απόσπασμα αυτό επίσης επισημαίνεται οτι για να διεκπεραιωθεί η παραπάνω ανάλυση καλό θα ήταν να αποφύγουμε την εργαλειοκρατία και το δομισμό.Σιγουρο πάντως είναι οτι η οικονομιά με τη δυναμική της συμβάλλει στον προσδιοορισμό του περιβάλλοντος και της επικοινωνιακής δραστηριότητας.

Τέλος, διαφαίνεται και η σημαντική κυριαρχία των ιδιωτικών επιχειρήσεων προς την παραγωγή των ΜΜΕ και προς τον πολιτισμό.Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις κατάφεραν να κυριαρχήσουν τον πολιτισμό ασκώντας σημαντικό έλεγχο στην πολιτισμική δραστηριότητα. Ένα αυξανόμενο μερίδιο της πολιτισμικής παραγωγής, επίσης, προέρχεται από μεγάλα συγκροτήματα.

ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Μ.Μ.Ε

Στη συγκεκριμένη παρουσίαση, επιλέξαμε σαν θέμα που να επικεντρώνεται στον πόλεμο και τα Μ.Μ.Ε., τον σχετικά πρόσφατο πόλεμο που επιτεύθηκε μεταξύ Η.Π.Α και Ιράκ. Αφορμή του πολέμου αυτού υπήρξε το πετρέλαιο και τα οικονομικά συμφέροντα μεταξύ των κρατών. Με σκοπό λοιπόν το θέμα μας να αποτελεί γνώριμο γεγονός για τους υπόλοιπους συμφοιτητές μας, επικεντρωθήκαμε στον πόλεμο του 1990 και θέσαμε θέματα αρκετά προσιτά προς τους υπολοίπους. Προσπάθειά μας υπήρξε η πολύπλευρη κάλυψη όλων των οπτικών γωνιών που αφορούν το θέμα αυτό.

Κατά τη δικιά μου κρίση, τα ερωτήματα που τέθηκαν στους υπόλοιπους συμφοιτητές μου ήταν αρκετά κατανοητά και η ανάλυσή τους δεν θα τους δυσκόλευε. Κάποια από τα ερωτήματα υπήρξαν τα εξής:1)Συνέπειες πολέμου στην κοινωνία2)Ποια η συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο3)Διπλωματικές και διαπροσωπικές σχέσεις Η.Π.Α- Ιράκ κ.α. Παρόλα αυτά όμως ομολογώ ότι δεν υπήρξε η αναμενόμενη ανταπόκριση, αφού από τα πέντε άτονα που είχα αναλάβει να εξετάσω, βρήκα μόνο δύο αναρτημένες εργασίες. Το γεγονός αυτό λοιπόν, δεν μου έδωσε την ευκαιρία να εργαστώ όσο θα ήθελα πάνω στην εργασία που είχα αναλάβει.

Οσον αφορά τώρα τη συνεργασία μου με τα υπόλοιπα κορίτσια της ομάδας μου(Ρούλλα και Βέρα), θεωρώ ότι για το λίγο χρονικό διάστημα που είχαμε συνεργαστήκαμε αρκετά ικανοποιητικά. Λόγω των συγκεκριμένων ημερών όμως δεν μας δόθηκε η ευκαιρία να ανταποκριθούμε όσο θα θέλαμε στις δικές σας απαιτήσεις και προσδοκίες.