Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2008

ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΦΥΛΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΜΕ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΙΡΙΑΛ

Από πολύ παλιά βλέπουμε την έννοια του όρου φύλο να απασχολεί ιδιαίτερα τα ΜΜΕ και τον όρο φεμινισμός να διαχωρίζεται σε τρεις υποκατηγορίες. Τον φιλελεύθερο, το ριζοσπαστικό και το σοσιαλιστικό. Η πρώτη νκατηγορία λοιπόν μπορούσε να δώσει τη σημασία του άντρα ή της γυναίκας, δίνοντας μεγάλη έμφαση στο πολιτισμικό πλαίσιο. Ο φιλελεύθερος φεμινισμός έδωσε μια ανατροπή στα στερεότυπα και τάχθηκε ως μια κατασκευή υπέρ της γυναίκας. Η δεύτερη κατηγορία, που αποτελεί τον ριζοσπαστικό φεμινισμό, άδωσε έμφαση στο πολιτισμικό χτίσιμο και έβαλε τη γυναίκα σε κατώτερη θέση. Το βέβαιο πάντως είναι ότι ο ριζοσπαστικός φεμινισμός έχτισε και τόνισε τη διαφορά μεταξύ των δύο φύλων. Την τελευταία κατηγορία του φεμινισμού αποτελεί και ο σοσιαλιστικός φεμινισμός, ο οποίος στηρίχθηκε στη μαρξιστική θεώρηση, δίνοντας έμφαση στην οικονομία και παραμερίζοντας τους άλλους παράγοντες.

Σήμερα, το φύλο ως εργαλείο σημαίνει πολλά ανάλογα με τη σκοπιά και την οπτική γωνία που το προσεγγίζουν. Αντιληπτή επίσης από όλους μας, πρέπει να έχει γίνει η συχνή χρήση αναπαραστάσεων από τα ΜΜΕ, που αφορούν το φύλο. Πολλοί υπήρξαν οι άνθρωποι που προσπάθησαν να δώσουν την ουσιαστική έννοια του όρου φύλο. Ένας από αυτούς λοιπόν υπήρξε και ο Hardin, ο οποίος έθεσε το φύλο ως μία αναλυτική κατηγορία που συλλαμβάνουμε και οργανώνουμε την κοινωνική μας δραστηριότητα. Ο Hardin επίσης, διέψευσε τον ορισμό του φύλου, ως φυσική μεταβλητή που αποδίδεται σε διαφορετικούς ανθρώπους σύμφωνα με τον πολιτισμό τους.

Ας περάσουμε όμως πάλι στις αναπαραστάσεις φύλου που αποδίδονται μέσα από τα ΜΜΕ και ας εξετάσουμε αναλυτικά σε πόσο μεγάλο βαθμό επηρεάζει και επηρεάζεται από τα ΜΜΕ η αναπαράσταση. Το σίριαλ που θα μελετήσουμε λοιπόν, έχει το όνομα "Η ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ". Τα επεισόδια του συγκεκριμένου σίριαλ γυρίζονται σε μία πολυκατοικία στο κέντρο της Αθήνας, που αποτελείται από έξι διαμερίσματα, ένα θυρωρείο, ένα βίντεο-κλαμπ και δεκαοχτώ ήρωες της διπλανής πόρτας που βρίσκονται σε κατάσταση παροξυσμού. Μπορούμε λοιπόν να παρακολουθήσουμε, τη ζωή και τα κατορθώματα μιας όμορφης και μιαςε άσχημης φιλενάδας, ενός φαφλατά διαχειριστή και της κουτσομπόλας και πολυλογούς γυναίκας του. Βλέπουμε επίσης δύο αδερφές, ένα χωρισμένο άντρα με τη μαμά του, μία δυναμική γυναίκα καριέρας, έναν ανώριμο άντρα, το γκέι ζευγάρι, μία έφηβη και έναν θυρωρό.Ας προχωρήσουμε λοιπόν πιο κάτω, στην ανάλυση στην ανάλυση του φύλου, μέσα από κάποιους βασικούς χαρακτήρες της σειράς αυτής.

Ο διαχειριστής Θανάσης, αποτελεί ένα δείγμα κλασσικού οικογενειάρχη άντρα. Αποζητά με κάθε τρόπο το καλό της οικογένειάς του, παρέχει την απαραίτητη προστασία στο αντίθετο φύλο που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η γυναίκα του, και φροντίζει για το καλό των παιδιών του. Όσον αφορά τη διαχείριση της πολυκατοικίας, ο άντρας αυτός παρά τις προσπάθειές του να φανεί αντάξιος των προσδοκιών που έχουν απέναντί του οι υπόλοιποι ένοικοι,στις δύσκολες περιπτώσεις τα βρίσκει λίγο σκούρα. Σε περιπτώσεις δηλαδή που η πολυκατοικία που διαχειρίζεται περνάει από μια δύσκολη κατάσταση και αντιμετωπίζει προβλήματα, ο Θανάσης χάνει το σκληρό και δυναμικό χαρακτήρα που προσπαθεί να προβάλει προς τα έξω και προσπαθεί, είτε να αποφύγει τη δύσκολη κατάσταση, είτε να βρει συζητώντας εύκολες και πρακτικές λύσεις.

Όσον αφορά τώρα τη γυναίκα του προαναφερθέντα φαφλατά διαχειριστή, η κυρία αυτή αποτελεί το πρότυπο μιας συζήγου που φροντίζει το σπίτι, τον άντρα και τα παιδιά της. Το βέβαιο πάντως είναι ότι η γυναίκα αυτή κυριαρχείται από το ένστικτο της μάνας, αφού φροντίζει να μην λείψει τίποτα από τα δικά της παιδιά. Παρόλα αυτά, μέσα από το χαρακτήρα αυτό φαίνεται καθαρά το παράπονο πολλών γυναικών, οι οποίες νιώθουν να καταπιέζονται από τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις και δηλώνουν συχνά ότι έχουν καταντήσει δούλες κλεισμένες σε ένα σπίτι. Η συγκεκριμένη κυρία είναι πάντοτε ντυμένη κομψά, με εκλεπτισμένα ρούχα που αρμόζουν στην ηλικία της. Το ντύσιμο αυτό, ίσως και να αποτελεί έναν τρόπο, μία προσπάθεια να αναδείξει τη γυναικεία της πλευρά, τη θηλυκότητά της. Το γεγονός ότι η γυναίκα αυτή αναζητά να δουλέψει και επιδιώκει να ανοίξει μπουτίκ, αποτελεί μία επιθυμία της να διευρείνει τους ορίζοντές της.

Έναν άλλο σημαντικό χαρακτήρα του έργου αυτού διαδραματίζει και ο Τάκης, ο οποίος αποτελεί δείγμα ενός νέου άντρα, με κομψό και νεανικό ντύσιμο. Το αγόρι αυτό, κάνει φανερές προσπάθειες να δείχνει ένας δυνατός άντρας, αντάξιος να σταθεί δίπλα στην κοπέλα του. Παρόλα αυτά όμως, ο Τάκης υποκύπτει στους ενδοιασμούς και στις σκηνές ζηλοτυπίας που προκύπτουν από τη σχέση του. Θυμώνει, προσπαθεί να κερδίσει το δίκιο του, αλλά στο τέλος είτε του καυγά είτε της συζήτησής του με την κοπέλα του, ο Τάκης γίνεται έρμαιο των επιθυμιών της.


Τέλος, σημαντικότατες προσωπικότητες στο έργο αποτελούν και τα δύο παιδιά με τις ομοφυλικές σεξουαλικές επιθυμίες. Οι δύο αυτοί νέοι λοιπόν, μένουν στο ίδιο σπίτι, είναι ερωτευμένοι και περνούν τις δικές τους καθημερινές στιγμές σαν ένα απλό, καθημερινό ζευγάρι. μέσα από τους δύο αυτούς χαρακτήρες, μπορούμε να εντοπίσουμε την ιδιαιτερότητα των δύο αυτών ανθρώπων, μιας και οι ρόλοι των δύο φύλων διαστρεβλώνονται και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μιας γυναίκας τα κατέχει ένας άντρας. Οι διαφωνίες και οι καυγάδες των δύο αυτών ανθρώπων μεταξύ τους αποτελούν συχνό φαινόμενο. Με τον ερχομό τους στην πολυκατοικία, τα πράγματα για αυτούς υπήρξαν αρκετά δύσκολα, αφού βρέθηκαν στο στόχαστρο σχολιασμού από πολλούς ανθρώπους που δεν ήταν σε θέση νσ δεχτούν την διαφορετικότητά τους.


Μέσα από τα παραπάνω, φαίνεται ξεκάθαρα ότι μια γυναικεία μορφή, μπορεί να διαδραματίσει πολλούς ρόλους. Είτε το ρόλο της νοικοκυράς μάνας που νοιάζεται μόνο για το καλό της οικογένειάς της και παράλληλα καταπιέζεται, είτε αντίθετα το ρόλο της γυναίκας καριερίστριας που μπορεί να κάνει τον άντρα της να υποκύψει σε κάθε της προσδοκία. Από την άλλη, στο συγκεκριμένο σίριαλ μπορούμε να εντοπίσουμε και την ανδρική πλευρά του άντρα, ο οποίος προσπαθεί με κάθε τρόπο να διεκδικεί την εξουσία που του αξίζει και να διαχειρίζεται ορθά, τόσο τις οικογενειακές του υποχρεώσεις, όσο και τα διάφορα άλλα προβλήματα που τον απασχολούν. Όσον αφορά το γκέι ζευγάρι, στο σημείο αυτό μπορούμε να εντοπίσουμε μια διαστρέβλωση των ρόλων που αφορούν τα δύο φύλα, μιας και βλέπουμε μέσα από έναν άνθρωπο με γυναικεία μορφή, να ξεπροβάλλουν γυναικείες αντιδράσεις και συμπεριφορές.

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2008

ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΑ ΓΕΝΗ-ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΟΥ STAR

Τη συγκεκριμένη εβδομάδα αναφερθήκαμε στα τηλεοπτικά γένη και αναλύσαμε τόσο τα γενικά χαρακτηριστικά στην ιστορία τους όσο και τα δύο άλλα κύρια χαρακτηριστικά των γενών, τις σαπουνόπερες και τις ειδήσεις. Σύμφωνα με τα παραπάνω λοιπόν μου ανατέθηκε σαν θέμα εργασίας η ανάλυση του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του Star ως προς την ιδεολογία, το περιεχόμενο και την αντικειμενικότητα των γεγονότων που παραθέτει.
Το κεντρικό δελτίο του Star είναι γυρισμένο σε ένα πλατό με έναν μόνο παρουσιαστή που ονομάζεται Θοδωρής Δρακάκης. Σε ένα πλατό λοιπόν με έντονα χρώματα που διεγείρουν τις αισθήσεις του τηλεθεατή και του κεντρίζουν την προσοχή, ο Δρακάκης ντυμένος πάντοτε με ένα κομψό και σοβαρό κουστούμι, συνδέεται με το χώρο που διαδραματίστηκαν τα γεγονότα και με τη βοήθεια κάποιων άλλων συμπαρουσιαστριών του παραθέτει τις ειδήσεις.

Ξεκινώντας το κεντρικό δελτίο ειδήσεων των 20:00, ο Δρακάκης αναφέρεται σε θέματα σοβαρά που αφορούν την επικαιρότητα και ενδιαφέρουν το κοινό. Στο συγκεκριμένο δελτίο ειδήσεων που παρακολούθησα ο παρουσιαστής αναφέρεται αρχικά στην παραίτηση και στα σχόλια του Τατουλη, καθώς επίσης και στην αντίδραση του Καρατζαφέρη πάνω στο θέμα αυτό. Έπειτα, αναφορά γίνεται στην επιθυμία του Καραμανλή για μεγαλύτερη μείωση των επιτοκίων, καθώς και σε ένα τραγικό κτύπημα κουκουλοφόρων σε γραφεία πολιτικών και σε αυτοκίνητα, στην Αθήνα"ΓΥΑΛΙΑ-ΚΑΡΦΙΑ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ". Έπειτα, με την εισαγωγή του υποτίτλου"ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΕ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ"ο Δρακάκης επισημαίνει και μια επίθεση νεαρών σε έναν τηλεοπτικό σταθμό, η οποία προκάλεσε τον πανικό στον απλό λαό που παρεβρέθηκε εκεί. Αναφορά επίσης γίνεται και στον πρόσφατα εκλεγμένο πρόεδρο των Η.Π.Α Ομπάμα με τον υπότιτλο "ΟΙ ΜΠΟΥΣ ΦΕΥΓΟΥΝ-ΟΙ ΟΜΠΑΜΑ ΕΡΧΟΝΤΑΙ".

Με το τέλος των προαναφερθέντων θεμάτων και έπειτα από μια σειρά διαφημίσεων, ο Δρακάκης περνάει στην παρουσίαση άλλου είδους γεγονότων. Παρουσιάζει δηλαδή κάποια γεγονότα κωμικοτραγικά. Καταστάσεις ή λόγια γνωστών-διάσημων προσώπων όπου με την κατάλληλη γελιοποίησή τους το κοινό θα γελάσει και θα νιώσει καλά. Με τις λεζάντες"ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΩΝ ΝΕΩΝ" και "ΚΟΨΕ ΑΠΟ ΕΔΩ, ΚΟΨΕ ΑΠΟ ΕΚΕΙ, ΚΑΤΙ ΘΑ ΒΓΕΙ" παρουσιάζεται με κωμικοτραγικό τρόπο η μεγάλη οικονομική κρίση που επικρατεί την περίοδο αυτή. Για το θέμα αυτό δόθηκε η ευκαιρία στον απλό λαό να εκφέρει τη δικιά του γνώμη, μιας και οι συμπαρουσιαστές του Δρακάκη πήραν συνέντευξη από ανθρώπους που βρέθηκαν στο πέρασμά τους. Ως θέμα των ειδήσεων αυτών επίσης επιλέχθηκε και η πρώτη έξοδος της γνωστής τραγουδίστριας Δέσποινας Βανδή, μετά το τραγικό ατύχημα που είχε περάσει. Υπότιτλος στο προαναφερθέντα θέμα υπήρξε ο εξής:"ΒΑΝΔΗ-ΕΚΟΨΑ ΤΑ ΜΑΛΛΙΑ ΜΟΥ ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΗΘΕΛΕ Ο ΑΝΤΡΑΣ ΜΟΥ". Ένα ακόμη θέμα υπήρξε και η παρουσιάστρια της εκπομπής"Η στιγμή της αλήθειας".Για το θέμα αυτό μιλάει και ο άντρας της Ευαγγελίας και βουλευτής του ΛΑΟΣ Άδωνης Γεωργιάδης.

Άξιο παρατήρησης αποτελούν οι υπότιτλοι που παρουσιάζουν τα διάφορα γεγονότα και μας προιδεάζουν για το τι θα ακολουθήσει. Γραμμένοι με κεφαλαία γράμματα, έντονα χρώματα και με τη χρήση λέξεων που να μπορούν να κινήσουν το ενδιαφέρον του κάθε απλού τηλεθεατή, αδιαμφισβήτητα συντελούν στην ανύψωση της τηλεθέασης. Σημαντικότατο επίσης ρόλο για την αύξηση της θεαματικότητας διαδραματίζουν και οι διάφορες εικόνες και συνεντεύξεις που προβάλλονται για το κάθε θέμα. Με την υποβολή των κατάλληλων υποτίτλων λοιπόν και την χρήση των απαραίτητων φωτογραφιών και στερεοτύπων , οι συγκεκριμένες τηλεοπτικές ειδήσεις επιτυγχάνουν το στόχο τους. Κρατούν δηλαδή αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού, αφού το παροτρύνουν να κρατήσει στραμμένη την προσοχή του στο θέμα που θα ακολουθήσει.

Το βέβαιο πάντως είναι ότι στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Star ο Δρακάκης καθώς και οι υπόλοιποι συμπαρουσιαστές του, χρησιμοποιούν μια γλώσσα αρκετά κατανοητή προς τον απλό λαό, με λεξιλόγιο προσιτό προς όλο το κοινό. Οι ειδήσεις του Star αποτελούν ειδήσεις που αναφέρονται στον απλό λαικό κόσμο. Στον κόσμο που πέρα από την ευρύ γνώση και μόρφωση που θα πάρει, ζητάει και την ψυχαγωγία και τη διασκέδαση.